[ hymn Polski
Nazwa wyrazu „hymn” pochodzi od słowa greckiego hymnos.
Hymnem nazywamy uroczystą pieśń patriotyczną, utrwaloną przez tradycję, symbolizującą jedność i odrębność narodu, uznaną za oficjalną formę manifestacji lub uczuć narodowych.
Najstarszą pieśnią spełniającą w Polsce rolę hymnu była „Bogurodzica” śpiewana między innymi przed bitwą pod Grunwaldem w 1410 r. Potem było jeszcze wiele pieśni żołnierskich ale żadna z nich nie stała się pieśnią narodową. W XVIII wieku śpiewano pieśń Ignacego Krasickiego „Święta miłości kochanej Ojczyzny”, która również nie zyskała miana hymnu narodowego.
Dopiero w roku 1797 we Włoszech, gdzie generał Jan Henryk Dąbrowski tworzył Legiony Polskie, które u boku wojsk Napoleona Bonapartego miały walczyć o niepodległość Polski, przebywający tam współtwórca legionów, pisarz – polityk Józef Wybicki, wpadł na pomysł napisania nowej pieśni.
Pieśń ta miała dodać legionistom otuchy, nadziei i wiary, że wrócą do swego ukochanego kraju i przyniosą mu wolność. Początkowo tytuł jej nosił nazwę „Pieśń Legionów Polski we Włoszech”, do melodii ludowego mazurka o początkowych słowach:
Jeszcze Polska nie umarła
Kiedy my żyjemy
Co nam obca moc wydarła
Szablą odbijemy
Z czasem zmieniono jej nazwę na „Mazurek Dąbrowskiego”. Towarzyszyła legionistom poza granicami kraju, aż wreszcie przywędrowała do Polski. Z biegiem lat zmieniano jej słowa, dodawano zwrotki. Śpiewano ją w walkach o wolność, podczas patriotycznych manifestacji i na polach bitew coraz to z większym uczuciem. Słowa i akcent pieśni dodawały skrzydeł do walki z wrogiem.
Po odzyskaniu niepodległości w 1918 roku śpiewana była jako hymn narodowy a w 1926 roku ogłoszono ją oficjalnym hymnem państwowym. Obowiązujący do dziś tekst pierwszej zwrotki brzmi:
Jeszcze Polska nie zginęła,
Kiedy my żyjemy
Co nam obca przemoc wzięła,
Szablą odbierzemy
Podczas drugiej wojny światowej w 1939 – 1945 roku tam gdzie walczyli Polacy, rozbrzmiewał Mazurek Dąbrowskiego.
Słuchamy go do dzisiaj podczas różnych uroczystości państwowych, aby okazać szacunek, ludzie zdejmują z głowy nakrycia, stają na baczność, a żołnierze salutują i prezentują broń.
Józef Wybicki „Pieśń Legionów Polski we Włoszech” | Hymn Polski „Jeszcze Pollska nie zginęła” |
Jeszcze Polska nie umarła, Kiedy my żyjemy Co nam obca moc wydarła, Szablą odbijemy. Marsz, marsz, Dąbrowski, Jak Czarnecki do Poznania Marsz, marsz, Dąbrowski, Przejdziem Wisłę, przejdziem Wartę, Marsz, marsz, Dąbrowski, Niemiec, Moskal nie osiędzie, Marsz, marsz, Dąbrowski, Już tam ojciec do swej Basi Marsz, marsz, Dąbrowski, Na to wszystkie jedne głosy: Józef Wybicki, Reggio – Włochy 16/19 lipca 1797 r. | Jeszcze Polska nie zginęła Kiedy my żyjemy, Co nam obca przemoc wzięła, Szablą odbierzemy. Marsz, marsz, Dąbrowski, Przejdziem Wisłę, Marsz, marsz, Dąbrowski, Jak Czarniecki do Poznania, Marsz, marsz, Dąbrowski, Mówi ojciec do swej Basi Marsz, marsz, Dąbrowski, oficjalny hymn Polski od 1927 roku
|