miejsca

Niedźwiedzia

Niedźwiedzia – inne nazwy: Miedwiedzia, Medweza, Medwieżja – podkarpacka wioska na południowy wschód od Sambora położona w kotlinie pomiędzy niskimi zielonymi górami w przepięknym krajobrazie. Bardzo rozproszona jak i wszystkie wioski w tym górzystym terenie. Długość kilka kilometrów. Podzielona jakby na cztery części: Medweza Horischnia (Górna), Dolisznia (Dolna) i dwa przysiółki Lan Hromadskyj (Pole Gromadzkie) i Lan Soltyskyj (Pole Sołtysa). Graniczy z wioską Nahujewyczi w której w rodzinie wiejskiego kowala w roku 1856 urodził się słynny ukraiński poewta i filozof Iwan Franko (obecnie mieści się tam jego Muzeum). Najbliższe miasto Drohobycz. Niedaleko Medwezi (ok.20 km.) bardzo popularne za czasów Związku Radzieckiego uzdrowiska z wodami mineralnymi: Truskawec i Schidnicia. Dawna architektura Medwezi – drewniana, przypomina typową łemkowską architekturę. Mieszkańcy tego regionu to Bojkowie (Bojky), etnograficzna grupa ukraińskich górali wśród których są także Łemkowie i Hucuły. Miejscowi jednak nie lubią jak nazywa się ich Bojkami. Twierdzą, że Bojkowie żyją w wysokich górach. Pierwsze dane o wiosce pochodzą gdzieś z ok. 1500 r. Nazwa wioski wywodzi się od żyjących w okolicy niedźwiedzi (po starorusku – medwedi), stąd Medweza. Obecnie najstarszą budowlą wioski jest drewniana gecko-katolicka cerkiew Św.Mikołaja, zbudowana w 1871 r. Na przełomie XIX i XX wieku w Medwezi mieszkało tylko kilka rodzin, m.in.: Jaculaky, Kowali, Sowjaky, Sosiaky, i Huniaky. To ostatnie nazwisko obecnie jest bardzo popularne w tej wiosce. Przed II W.Św. w Medwezi mieszkało 1447 Ukraińców, 1 Polak i 5 Żydów, obecnie wioska ma ok. 800 mieszkańców Ukraińców. Urbanizacja powoduje sukcesywne zmniejszanie się mieszkańców wioski. Bogaty gospodarz przed wojną posiadał 20 morgów pola, ich było ok.2% mieszkańców. Średni gospodarze i biedniejsi mieli poniżej 20 morgów i tych była reszta. Pierwszym wykształconym mieszkańcem wioski był Mychajło Stecij. Zdobył on średnie wykształcenie w 1900r. Powrócił do wioski i był pierwszym wiejskim nauczycielem. Znany mieszkańcem wioski był Wasyl Jaculak w czasie I W.Św. porucznik Austro-Węgierskich wojsk. Kiedy w październiku 1918 r. utworzyła się na tych ziemiach Zachodnio-Ukraińska Ludowa Republika (ZUNR) zorganizował on w Medwezi oddział Ukraińskich Strzelców Siczowych (USS) . Podczas różnych potyczek w bitwach większość z 23 (16) strzelców zginęło zastrzelonych przez Rosjan. Reszta trafiła w ręce Sovietów i znaleźli się na Syberii. Po czasach radzieckich kołchozów wioska pozostała biedna wioską typową dla wszystkich podkarpackich wiosek tego terenu.
(Wg.relacji Rostysława Kramara, ukraińskiego dziennikarza i publicysty)