heraldyka

Herby były szczególnie ważne dla niepiśmiennych, nie były zastrzeżone dla szlachty. Włączenie do oddziału bojowego było równoznaczne z nadaniem herbu. Na Mazowszu w pewnym momencie do służby wojskowej zobowiązano kmieci. Powstawały oddziały prowadzone przez rycerzy używających dawnej odznaki rodowej, jak i oddziały powołane do różnych specjalnych zadań, na przykład obrony wyznaczonych grodów czy terytoriów. Wydaje się, że zawołania bojowe były dziedziczone wraz z nadanymi dobrami i przynależnością do określonych oddziałów. Włączenie Mazowsza do Korony zbiegło się z czasem, w którym obrona została zorganizowana na odmiennych zasadach – wojsk zawodowych (zaciężnych). Zanikała stopniowo pamięć o oddziałach, w których służyli ojcowie, tak że nawet w wywodach szlachectwa, w których prawo wymagało określenia używanego herbu, pisano jedynie, że dana osoba jest „dobrym szlachcicem i naszym bratem”, gdy znikła pamięć o używanym herbie. Począwszy od XVI w. obserwuje się w aktach jedynie zupełnie wyjątkowe wzmianki o herbach, dopiero zaborcy wprowadzili w praktyce, jako warunek przynależności do stanu szlacheckiego, posiadanie herbu. Rodziny zmuszone były więc do ustalenia, do jakiego rodu heraldycznego należeli przodkowie, co nie zawsze prowadziło do ustaleń zgodnych ze stanem faktycznym. Być może i wywody Czachorowskich herbu Abdanka oraz Korab tym błędem sa obarczone. Te fakty wyraźnie utrudniają ustalenie jakimi herbami posługiwali się Czachorowscy i ich poszczególne gałęzie. Im więcej zbierzemy danych i nawet luźnych informacji oraz im pełniej odtworzymy wszystkie powiązania genealogiczne, tym dokładniej można będzie ustalić pierwotne(y) herby Czachorowskich z Czachorowa. Dlatego i Twoja pomoc jest potrzebna! W okresie dzielnicowym częste było przesiedlanie się rycerzy i całych oddziałów. Trudno więc będzie rozwikłać wszystkie zagadki. Spośród herbów utworzony zapewne na terenie woj. płockiego są: Zagłoba, Gozdawa. Herby pochodzące z innych części Mazowsza: Rogala, Cholewa. Herby przyniesione z innych dzielnic Polski, przeważenie za pośrednictwem ziemi dobrzyńskiej: Awdaniec (Abdank). Trzeba jeszcze ustalić pochodzenie herbu Trąby, występującego przy Czachorowskich. Korab „przywędrował” chyba z Wielkopolski. Głównym motywem większość typowo mazowieckich herbów jest podkowa (też w herbie Zagłoba). Pierwotnie mógł być znak własnościowy (przesąd o pomyślności). Kilka rodów herbowych rozsiedlonych jest prawie wyłącznie na terenach woj. płockiego. Dotyczy to herbów Zagroba vel Zagłoba, skupiony wokół wsi parafalnej tej nazwy. Gozdawę wiązać można z Gozdowem k. Płocka W książce Łempickiego (1997) w najbliższym sąsiedztwie Czachorowa odnaleźć możemy dziedziców Bożewa – pierwotnie Borzewa. Są to Borzewscy h. Lubicz. Mikołaj zwany Bogatko r. sprzedał 3 łany w Borzewie w 1447 roku dziedzicom z Czachorowa (sprzedaż tę odwołał Andrzej z Borzewa). Ten sam Andrzej – pisarz księcia Michała litewskiego – już wcześniej w 1445 r. odwołał sprzedaż 2,5 łana w Borzewie dokonaną przez Piotra s. Szczepana z Czachorowa. Borzewscy linia A, potomstwo Niemierzy (..) 1544 Małgorzata, c. Mikołaja Fiol z Włoczewa, żona Marcina Koskowskiego, część dóbr we Włoczewie, Borzewie i Czachorowie sprzedała. Zaś Pęszyński Wojciech w 1597 r. wprowadzony do Czachorowa. Jak widać w tym czasie Czachorowo w całości do dziedziców z Czachorowa nie należało. Zaś obecnie mieszka tylko jedna rodzina.

[ kontakt ]

prof. h. Rogala