Emigracja Polska

Polska emigracja w drugiej połowie XIX i początku XX wieku była drugą co do liczebości po emigracji włoskiej.

Masowe przemieszczanie się ludności było rezultatem reform ziemskich (uwłaszczenia chłopów) dokonywanych przez władze wszystkich trzech zaborów:

• Prusy 1848-1852,
• Austria 1848-1853,
• Rosja 1864

Oznaczało to koniec systemu feudalnego. Chłopi otrzymali tytuł własności ziemi, musieli jednak płacić poprzednim właścicielom ziemi za ich małe gospodarstwa, pracować dla nich i płacić wyższe podatki. W zaborze pruskim gospodarstwa dziedziczone tylko przez jednego syna, pozostali musieli znaleźć inną pracę. W zaborach austriackim i rosyjskim natomiast ziemia była z reguły dzielona pomiędzy wszystkich synów co doprowadziło do tego, że tak rozdrobnione gospodarstwa nie były w stanie wyżywić całej rodziny.

Reformy rosyjskie były także bardzo niekorzystne dla drobnej szlachty, ktora nie otrzymała żadnej refundacji za ziemie oddaną chłopom (jak to było w przypadku Austrii i Prus).

W połączeniu z eksplozją demograficzną w Europie Centralnej i Wschodniej w drugiej połowie XIX wieku (wzrost populacji o 109 % w porównaniu z 70 % w Europie Zachodniej) powstała ogromna nadwyżka siły roboczej, która nie mogła zostać wykorzystana w przemyśle, rozwijającym sie dopiero na ziemiach polskich. Zaowocowało to masową emigracją do Niemiec, Francji, Brazyli a szczególne do Stanów Zjednoczonych.

[Kolejowe trasy] emigracyjne:

• z zaboru austriackiego: przez Szczakowa – Mysłowice,
• z zaboru rosyjskiego: przez Częstochowa – Sosnowiec, Częstochowa – Herby, Toruń (z prowincji północnych), Lwów – Kraków – Szczakowa (z prowincji południowych),
• z zaboru pruskiego: bezpośrednio

do Bremen (także Hamburg, Amsterdam, Triest i Lubeka).

Po kupnie biletu (tak zwana „szyfkarta” – z niemieckiego „Schiffkarte”) następowała podróż trwająca od prawie dwóch miesięcy (lata 1850) do tygodnia lub dwóch (lata 1910).

W Ameryce byli przesłuchiwani przez władze imigracyjne. Na początku (1855-1892) na wyspie Castel Garden którą Polacy zazwali „kasengarda”, później na Ellis Island (dalej nazywaną „kasengarda”).

Trochę danych:

Na zakończenie jeszcze jedno, bardzo ciekawe zestawienie:

źródło: Poles in America