Czachorowski

stan obecny ]

W 1992 roku w Polsce było 1026 osób noszących nazwisko Czachorowski.

wzmianki ]

Czachorowscy z Czachorowa w wieku XVI i początku XVII

Najwcześniejsze ślady w dokumentach informujące o Czachorowskich (Czahrowskich) pochodzą z XIV wieku. Odnoszą się jednak do Czahrowskich z Czahrowa na Rusi Halickiej. Ci pieczętowali się Korczakiem. W późniejszym czasie przynajmniej jeden – sławny wojennik oraz poeta Adam Czahrowski trafił przez Węgry do Poznania. Być może Czachorowscy z Lubelszczyzny też na Rusi Halickiej korzenie mają. Ale musiałaby nastąpić zmiana nazwiska. Jakkolwiek w najwcześniejszych dokumentach o tej samej rodzinie pisano zarówno Czachrowscy jak i Czachrowscy a nawet Czachorowscy, to później utrwaliło się chyba jedynie Czahrowski (wiek XVI i XVII). Także o Czachorowskich z Czachorowa na Wielkopolsce (Krobia, Leszno) ślad zaginął. Jedyna informacja pochodzi z 1405 roku i odnosi się do Trestrama Czachorowskiego. Najpewniej był to rycerz. Czachorowo wielkopolskie składało się z folwarku oraz wsi szlacheckiej. Po Trestramie o żadnych Czachorowskich na Wielkopolsce śladu nie ma. Dopiero chyba w wieku XVIII, ale ci mogli przybyć już z Ziemi Dobrzyńskiej. Albo więc Czachorowscy z Wielkopolski w wojnie z Zakonem polegli, albo przeniósłszy się do innej wsi nazwisko zmienili. Z Wielkopolski wywodzą się także Czachórscy h. Korab, ale pomylić ich z Czachorowskimi trudno. Wynika z powyższych wywodów, że współcześni Czachorowscy wywodzą się z Czachorowa w północnym Mazowszu, na skraju Ziemi Dobrzyńskiej. Jakkolwiek obecne było tu dawne osadnictwo, to można zaobserwować nasilone powstawanie wsi najprawdopodobniej we wczesnym okresie państwa piastowskiego. Powstało sporo wsi, które najpewniej nazwy wzięły od imion, być może osadników: Gozdowo, Lisewo, Łukoszyn, Dobrzyń. Więc Czachorowo brałoby się od hipotetycznego imienia Czachor. Czachor to człek niewyrośnięty. Część nazw wsi miałoby inny źródłosłów: Popowo, Karwosieki (miejsce uboju bydła), w dużej części nazwy miejscowości bardzo podobne jak na Wielkopolsce (np. Sikórz, Sikorzyn itp.). Jeśli to prawda, to Czachorowo powstałoby gdzieś w okresie X lub XI wieku. Być może wtedy była to własność jednego osadnika, może drużynnika piastowskiego? Może Wielkopolanie podbijawszy Mazowszan, wraz ze zmianami administracyjnymi swoich ludzi na tej ziemi osadzali? Byłby wtedy Czachor pośród nich. Pierwsze wzmianki o Czachorowskich z Czachorowa pochodzą z XVI wieku, a więc w okresie powstawania nazwisk. W tym czasie w Czachorowie było około 10 zagród, zaś wieś nie należała wyłącznie do Czachorowskich. Mieli swoje części porozrzucane we wsiach okolicznych. W tym czasie nie byli więc majętni i stanowili najpewniej szlachtę zagrodową (bardzo liczna na Mazowszu, gdzieś ok. 20% ludności). Być może był to efekt rozdrobnienia w ciągu wielu pokoleń. Jeśli tak, to można założyć, że w mniejszym lub większym stopniu byli Czachorowscy z Czachorowa ze sobą spokrewnieni. Bo części w Czachorowie nabywali poprzez ożenki (wiano) ewentualnie kupno. Możnaby więc ich traktować w pewnym przybliżeniu za skoligaconych. Pierwsze wzmianki dotyczą Borzewskich h. Lubicz (Łęmpicki 1997). Mikołaj zwany Bogatko 1436, sprzedał 3 łany w Borzewie w 1447 roku dziedzicom z Czachorowa (sprzedaż tę odwołał Andrzej z Borzewa). Ten Andrzej pisarz księcia Michała litewskiego już wcześniej 1445 odwołał sprzedaż 2,5 łana w Borzewie dokonaną przez Piotra s. Szczepana z Czachorowa. Potem „Linia A. Potomstwo Niemierzy (..)a 1544 Małgorzata, c. Mikołaja Fiol z Włoczewa, żona Marcina Koskowskiego, część dóbr we Włoczewie, Borzewie i Czachorowie sprzedała”.

Pierwsza informacja pochodzi z 1445, dotyczy Piotra s. Szczepana z Czachorowa. Zaś w 1505 roku, niejaki Andrzej Czachorowski był łożniczym królewskim. Skoro wykluczyliśmy Wielkopolskę, musiałby pochodzić z Czachorowa mazowieckiego. I o tym Czachorowie pisać dalej będę. Być może, że wszystkie 10 zagród zamieszkiwali Czachorowscy – bo nazwiska przybierali od wsi. Wskazują na to także liczne przydomki. W różnych źródłach pojawiają się następujące herby przy Czachorowskich z Mazowsza: Rogala, Cholewa (te były najpewniej w wieku XVI, Trąby (chyba w wieku XVII lub XVIII), zaś w późniejszych herbarzach także Korab i Abdank. Jeśli było 10 zagród, to i kilka herbów mogło być od początku – boć różni klejnotni mogli wziąć nazwisko od Czachorowa. Oczywiście jest też możliwość przyjęcia w okresie późniejszym od majętniejszej żony, tudzież pożyczenia pierścienia do pieczęci od majętniejszego sąsiada, lubo… błędów Heroldii Królestwa. A dociekanie prawdy historycznej jest tu równie pasjonujące, co czytanie powieści detektywistycznej! O Czachorowskich z wieku XVI wiemy jedynie z ksiąg sądowych (łącznie dotarłem do trzech wtórnych źródeł – każde następne wielce pomocnym być może). Niektóre informacje potwierdzają się wzajemnie. Zatem w połowie XVI wieku w Czachorowie byli (nie wiadomo czy spokrewnieni):

• Stanisław Rogala Czachorowski. Najpewniej był herbu Rogala. Miał ci on dwóch synów; Andrzeja (informacja z roku 1544) i najpewniej Macieja Rogalę (1547 r.). Być może to ich potomek Józef Czachorowski h. Rogala w 1766 zamieszkiwał Ziemię Wyszogrodzką i marszałkował konfederatom.
• Marcin Jandziera Czachorowski (1542), który miał syna Wojciecha (1544). Być może ten Wojciech był potem w Głuchowie (wraz z żoną).
• Sądząc po spadku, Marcin miał brata (albo ewentualnie kolejnego syna) Mikołaja Andryka (1534, 1544). Mikołaj zaś miał dwóch synów Bernarda z Czachorowa i Pawła, oraz córkę – żonę Mikołaja Kolczyńskiego z Kolczyna Malisze.
• Stefan Grzyb Czachorowski (1539), Jan Kapusta Czachorowski, zm. przed 1557 r.. To linia najlepiej poznana lub najliczniejsza. Kilka poszlak później datowanych wskazuje, że mógł pieczętować się Korabiem. Jan Kapusta miał następujących synów:
  • Lutek (Lucjan?) o Andrzej (może to późniejszy Andrzej Dominik?)
  • Maciej (być może to ten co ożeniony 1527 z Dorotą Kolczyńską, pieczętujący się Korabiem?) o Sandosław (albo to Stanisław, albo imię starodawne jeszcze)
  • Bartłomiej
  • Stefan (być może to Stefan Grzyb wyżej wymieniony?) (1537)
  • Józef Kapusta – o tym najwięcej wiadomo. Zmarł przed 1590, ożeniony (1585) z Dorotą Kolczyńską, c. Grzegorza Jawnego Kolczyńskiego. Protestował w 1557r. przeciwko wprowadzeniu Zofii Błochówny z Sobowa do Gajewa. W 1582 oddaje część z Kolczyna Malisze Stanisławowi Karwosieckiemu s. Jana, zaś w 1585 występuje jako dziedzic Gajewa. Stąd jego dwaj synowie (Marcin i Wojciech) zwali się także Gajewskimi. Marcin zm. przed 1614 ożeniony z Agnieszką Kolczyńską był burgrabią płockim, poza Gajewem w 1616 miał część chyba w Głuchowie i tak też jego syn Adam (1614). Drugi z braci wraz z pierwszym w 1596 r. wprowadzony został do Kolczyna do dóbr Jana Głuchowskiego s. Szymona. Trzeci z synów Józefa Kapusty zwał się Sędek Kapusta, zm. przed 1608. W innych dokumentach jako Sętek a może także jako Sędzisław zm. przed 1593. Sędek zamieszkiwał w Czachorowie, miał córkę Annę, wprowadzoną do dóbr w Zakrzewku (1608) oraz syna Stanisława Sędka (1613), który wprowadzony został do Dobrzenic Małych (1620) i Będorzyna (1612), a w 1629 do Kolczyna. Być może tenże Stanisław zapoczątkował obecność Czachorowskich w Dobrenicach, którzy w Heroldii udokumentowali swoje szlachectwo pod herbem Korab.

Równolegle z Józefem Kapustą Czachorowskim (1557, 1590) w Czachorowie byli:

• Andrzej Dominik, zm. przed 1569. Być może to ten sam Andrzej syn. Jana Kapusty. Ale pewności nijakiej nie ma.
• Stefan Grab (1563) – świadczył z herbu Cholewa, którego syn lub wnuk miał na imię Jan. Być może to ten Jan miał syna Andrzeja (zmarł przed 1637), ożenionego (1618) z Elżbietą Konarską c. Jakuba, zaś w 1613 wprowadzony był do dóbr Wojciecha Koziebrodzkiego s, Zygmunta. Andrzej miał 4 córki (Marianna, Anna, Zofia, Zuzanna). O synach nic na razie nie wiadomo.
• Jakób (1561) – ten miał syna Pawła, być może to ten, co zwał się Paweł Gryz, zm. przed 1602. Synem Pawła Gryza Czachorowskiego był Jan zm. przed 1616 r. dziedziczący w Zakrzewie i Głuchowie, zaś syn Jana – Adrian w Głuchowie Ruglach. Ci pieczętowali się najpewniej Abdankiem – bo na to wskazuje druga linia Czachorowskich, którzy udowodnili swoje szlachectwo w Heroldii.
• Był też Andrzej Czachorowski ożeniony (1596) z Ewą Dobryniecką c. Stanisława.

Równolegle do Sędka w Czachorowie byli:

• Gętek Czachorowski
• Zygmuntowa Czachorowska (a więc wdowa po Zygmuncie)
• Zaś w Głuchowie Wojciech Czachorowski i Tomasz Czachorowski z żoną i córką. Być może to tej sam Wojciech syn Józefa Kapusty Czachorowskiego.

No ale wróćmy do Andrzeja Dominika – ten był albo synem Jana Kapusty z Czachorowa (wtedy najprawdopodobniej byłby Korabitą) albo synem Stanisława Rogali (a więc Rogalitą). Ale nie wykluczone, że pieczętował się także i Cholewą tudzież Trąbami (choć to tylko ciut mniej prawdopodobne). Otóż tenże Dominik miał brata Sebastiana, być może to ten sam, co zwany Sebastian Rogacz. Być może Rogacz wzięło się od Rogali… albo niewierności żony. Sebastian Rogacz sądzony był chyba za „usieczenie” (może mu owe „rogi” nieopatrznie wypomniano?) i wprowadzony był do Gozdowa przez Adama Sudraskiego. Miał córkę Annę (1590) zamężną z Janem Obrębskim. Andrzej Dominik (1569) miał następujące potomstwo:

• Dorota, żona (1569) Andrzeja Będorskiego s. Pawła
• X. Walery, najpierw wprowadzony do Kolczyna Wielkiego, potem był plebanem w Sobowie. Tu po raz pierwszy pojawiają się Czachorowscy w Sobowie. Będąc proboszczem mógł sprowadzić kogoś z rodziny i o jakiś skraweczek części szlacheckiej się wystarać. W tymże właśnie Sobowie około wiek później pojawia się mój bezpośredni przodek Mateusz (Maciej – dwa imiona bo chyba błędnie odczytano imię łacińskie) Czachorowski urodzony coś około roku 1700, lubo paręnaście lat wcześniej.
• Stanisław, wprowadzony do Kolczyna Wielkiego
• Jan zm. przed 1612, mający części w Kolczynie i Koskach. Temuż Janowi zeznawali dług: na Rościszenie Andrzej Rościszewski s. Adama (1570) w Starej Wsi (!557) Jan Skoczkowski s. Andrzeja. 1575 część w Kolczynie Wielkim od Andrzeja Kolczyńskiego, 1589 na Rościszewie Jan Rościszewski s. Pawła Ziemaka Rościszewskiego, zaś w 1592 był dziedzicem w Koskach i części w Rościszewie.

Jan miał synów: Andrzeja (1575, 1612) mającego swoją część w Czachorowie, Jakuba (1613), Stanisława (Koski 1607) ożenionego z Dorotą Kolczyńska c. Wojciecha oraz dwie córy: Zofię i Ewę.

W tym czasie był też Antoni Czachorowski, którego syn Wojciech (1619) dziedziczył w Bronowie oraz ks. Jan Czachorowski wprowadzony w 1609 do dóbr Karnkowskich w Sikorzu.

W wieku XVIII pojawia się już więcej Czachorowskich. Ale tu już są ślady z ksiąg metrykalnych. Dane te wskazują, że w jednej wsi dana linia przebywała 2-3 pokolenia, czasem trochę dłużej. Przykładowo moja linia w Łukoszynie jest dopiero trzy pokolenia. I sądząc z faktu, iż na gospodarce stryja została córka najmłodsza (synowie wżenili się w pobliskie wioski…), na tym będzie koniec. Zaś współcześnie mieszkający Czachorowscy w Czachorowie… przybyli z Dobrenic (Dobrzenic). To się właśnie całkiem niedawno ujawniło przy studiowaniu ksiąg metrykalnych Więcej o tym okresie będę mógł napisać najwcześniej za parę miesięcy, bo jak na razie to mamy dokładniej opracowane zaledwie 2 parafie: Sobowo, Bądkowo i częściowo Bożewo. Kolejne dwie: Gozdowo i Mochowo są w trakcie opracowywania dzięki pracowitości kilku Czachorowskich z Ziemi Płockiej, w tym Marka Czachoroskiego z Kamionk i Stanisława Czachorowskiego z Czachorwa wraz z synami i córą.

Tutaj gorące składam podziękowania Panom Adamowi A. Pszczółkowskiemu, Marcinowi Niewalda oraz Piotrowi Mysłakowskiemu za udostępnienie swoich materiałów i informacje z innych źródeł. Wykorzystano dane zawarte w: Jerzy Łempicki 1997. Herbarz Mazowiecki. Tom I- Wprowadzenie, II – Powiat Płocki. Wyd. Heroldium, Tow. Gen.-Herald., Poznań

herb Rogala ]

Czachorowscy h. Rogala

Pierwsze znane mi wzmianki o wsi Czachorowo pochodzą z roku 1305, gdzie wymieniana jest wieś jako uposażenie nowo erygowanej parafii w Gozdowie, potem pojawiają się wzmianki w ok. 1410 roku. Niecałe 30 lat później źródła pisane wspominają o dziedzicach z Czachorowa. Wymieniany z imienia Szczepan z Czachorowa prawdopodobnie urodził się około 1400 roku, jego syn Piotr około 1420. Kolejne w porządku chronologicznym informacje odnoszą się do emigrantów z Czachorowa na Ziemię Dobrzyńską. Jako pierwszego wymienić należy Andrzeja Rosoła Kretkowskiego vel Czachorowskiego z Kretków Małych (zm. przed 1545) i jego syna Piotra Kretkowskiego Rosołka (1546-65). Syn już nosił jedno nazwisko. Zaś krewnymi obu wymienionych byli Mateusz (1541), Jan (1540-67) Czachorowscy v. Kretkowscy oraz Paweł Czachorowski (1543-68) z Kretków, woźny ziemski pow. dobrzyńskiego. „Z nich Kretkowscy przydomku Rosół i Rosołek, gałęź Czachorowskich herbu Rogala z Czachorowa w pow. bielskim, byli jedni z Czachorowskiemi-Ruskowskiemi z Ruskowa (par. sobowska pow. dobrzyński) Czachorowskiemi-Kochańskiemi z Kochania (par. mokowska pow. dobrzyński)”. Wynika z tego, że Czachorowscy h. Rogala z Czachorowa przybyli do powiatu dobrzyńskiego (parafii sobowskiej i parafia mokowska) z Czachorowa. Z obu wymienionych parafii z lat późniejszych znane są już zapisy metrykalne (archiwum w Płocku) Zaś w Ruszkowie (Ruskowie) mieszkają do chwili obecnej. W Czachorowie z początku wieku wymieniany jest m.in. Stanisław Rogala Czachorowski, który w roku 1544 miał dwóch synów: Andrzeja i Macieja. Oprócz Stanisława w Czachorowie było kilku innych Czachorowskich, z których linia Jana Kapusty była licznie rozrodzona i prawdopodobnie była h. Korab. Przynajmniej w części przenieśli się do Gajewa (obecny Gaj, Gaje) zmieniając nazwisko na Gajewski (Czachorowski vel Gajewski), oraz do Dobrzenic par. Mochowo (stąd również liczne dane metrykalne w moich zapiskach). Skoro na początku XVI w. Czachorowscy z Czachorowa migrowali w inne miejsca (przyjmując nazwiska od wsi nowozasiedlonych), równie dobrze i inni mogli przybywać do Czachorowa. Być może dlatego odnaleźć można wzmianki o Czachorowskich h. Abdank, Cholewa i Trąby. Na związek Czachorowskich h. Rogala z parafią sobowską wskazuje jeszcze jedna wzmianka: Andrzej Dominik zm. przed 1569 (prawdopodobnie syn Stanisława Rogali) pośród trójki wymienianych w dokumentach dzieci miał późniejszego księdza Walerego, który został plebanem w Sobowie. Początkowo sądziłem, że obejmując probostwo mógł sprowadzić swoich krewniaków do parafii. Musiałby jednak objąć parafię już gdzieś w roku 1530-1540. Bardziej prawdopodobne, że Czachorowscy h. Rogala osiedli w parafii sobowskiej nieco wcześniej i to krewni być może ułatwili (umożliwili) objecie parafii ks. Waleremu. Dane wyszukane w archiwach pozwoliły na odtworzenie linii Czachorowskich z parafii sobowskiej, udokumentowanej od Macieja lub Mateusza Czachorowskiego urodzonego około 1700 roku (lub nieco wcześniej). Wzmianki o Rogalitach z tych okolic są wcześniejsze o ponad 100 lat. Czy to ta sama linia? Jest duże prawdopodobieństwo, lecz nie 100% pewność… Potomkowie Macieja dziedziczyli głównie w Ruszkowie (zapewne część z nich zmieniła nazwisko na Ruskowski-Ruszkowski) i Wymyślu (vel Wymyślinie – majątek-osada już nie widniejąca na mapach). Linia sobowska do tej pory w części zamieszkuje Ruszkowo. Migrowali do Łukoszyna, Kamionk, Turzy, Winnicy, Płocka, Włocławka, Warszawy oraz co najmniej trzykrotnie do USA. O Czachorowskich h. Rogala wspomina się także w wieku XVIII: „Józef Czachorowski h. Rogala w 1766 zamieszkiwał Ziemię Wyszogrodzką i marszałkował konfederatom”. Jeżeli przypuszczenia te okazałyby się prawdziwe, to piszący te słowa mógłby się pieczętować herbem Rogala.

Za pomoc w dotarciu do źródeł podziękowania składam Panom: Karolowi Dobrzenieckiemi, Adamowi A. Pszczółkowskiemu, Marcinowi Niewalda, Piotrowi Mysłakowskiemu oraz Andrzejowi Z. Rola-Stężyckiemu, za udostępnienie swoich materiałów i informacje z innych źródeł.

herb Korab ]

Czachorowscy herbu Korab

„W XV wieku wieś zagrodowa Czachorowo składała się z około 10 zagród należących do drobnych dziedziców, posiadających również działy w sąsiednich wsiach. Niektórzy z nich przyjęli w XVI wieku nazwisko Czachorowski. Czachorowscy nie byli jednak nigdy dziedzicami całego Czachorowa. Wiadomo, ze przynajmniej jedna z rodzin Czachoroskich była herbu Cholewa” W późniejszych źródłach wymienianych jest także 4 inne herby: Rogala (1545, 1772), Trąby (1606), Habdank (1668, 1851, 1857), Korab (1527?, 1772, 1851). Herb Cholewa jest wymieniany przy Czachorowskich w roku 1563. Wśród 6 najwcześniej wymienianych dziedziców cząstkowych z Czachorowa wymieniany jest także Jan Kapusta. Z tego okresu znanych jest również 5 przydomków (Kapusta, Rogala, Grzyb, Andryk, Jandziera) a nieco później pojawia się także Grab. Jan Kapusta zmarł przed 1557. O jego synach wspomina się już w 1537, więc Jan Kapusta urodził się gdzieś około roku 1500. Synowie Jana Kapusty:

• Józef Kapusta
• Bartłomiej
• Andrzej
• Sandosław
• Maciej (być może to Maciej ożeniony z Dorotą z Kolczyna, 1527)
• Lutek
• Stefan (1937, a może to Stefan Grzyb wymieniany w 1539?)

Spośród licznego potomstwa lepiej poznane są losy jedynie Józefa Kapusty. O pozostałych śladu nie ma prawie wcale.

Na powiązanie Jana Kapusty oraz jego potomków z herbem Korab wskazują dwie przesłanki: 1. Maciej, jeśli to ten co wymieniany jako mąż (1527) Doroty z Kolczyna. Jest to o tyle prawdopodobne, że sporo związków z Kolczyńskimi i praw do części w Kolczynie, chociażby u Józefa Kapusty. 2. Związek z Dobrzenicami, a tam wykazani Czachorowscy h. Korab

1. Maciej
Wszystkie dane jakimi dysponuję – a są one zapewne w dużym stopniu niekompletne – wymieniają dwóch Maciejów z pierwszej połowy XVI wieku. Macieja syna Jana Kapusty (w 1537 najpewniej już jako dorosły) oraz Macieja Rogalę (1547). Ten drugi był zapewne h. Rogala. Zatem wymieniany przez Bonieckiego Maciej (1527) jako mąż Doroty Kolczyńskiej i zaliczany do Korabitów mógł być synem Jana Kapusty. Do ustaleń Bonieckiego należy podchodzić jednak z ostrożnością, gdyż pisze: „Czachorowscy h. Korab z Czachorowa, w powiecie kościańskim”. Myli więc Czachorowo wielkopolskie (w powiecie kościańskim) z Czachorowem mazowieckim, w którego sąsiedztwie jest właśnie Kolczyn. Zaś zapis „Wojciech w Prusiech 1504 r. (Kętrz.).” może dotyczyć Ziemi Dobrzyńskiej znajdującej się pod zaborami. Ale może błędne odniesienie do powiatu kościańskiego wynika z braków w wiedzy geograficznej. Niezależnie od wątpliwości co do ustaleń Bonieckiego, przypuszczenie iż Maciej s. Jana Kapusty był Korabitą, wzmacnia związek brata Macieja – Józefa Kapusty z Kolczynem „Józef nosił przydomek Kapusta, [w 1557 roku] był synem zmarłego Jana z Czachorowa. W 1582 roku zastawił swoje części w Kolczynie-Maliszach Stanisławowi Karwosieckiemu. W 1585 roku był żonaty z Dorotą córką Grzegorza Jawnego Kolczyńskiego.” Oczywiście ta Dorota nie mogła być chyba wcześniej wymienianą, bo działo się to blisko 60 lat później. Józef zmarł przed 1590, a więc żenił się w starszym wieku, z pewnością nie po raz pierwszy. „Józef pozostawił synów Wojciecha i Marcina. Marcin był żonaty z Agnieszką Kolczyńską. Zmarł przed 1614 rokiem jako burgrabia płocki.” (Łempicki). Józef Kapusta miał co najmniej trzech synów:

• Marcin, żonaty z Agnieszką Kolczyńską (Gaje, Głochowo, Kolczyn)
• Wojciech
• Sędek, jego syn Stanisław Sędek przeniósł się do Dobrzenic

2. Dobrzenice
Drugim argumentem wiążącym linię Jana Kapusty Czachorowskiego z herbem Korab jest obecność tej linii w Dobrzenicach. Ponieważ w archiwach zachowały się liczne zapiski metrykalne aż z początku XVII wieku, stąd są dobrze opracowane linie genealogiczne, aczkolwiek z wieloma dziurami i brakami (potrzebne dalsze prace poszukiwawcze w archiwach). Właśnie Czachorowscy z Dobrzenic udowodnili swoje szlachectwo pod herbem Korab. Ale niestety wszystkich Czachorowskich z Dobrzenic nie udało się jeszcze powiązać z jednym drzewem genealogicznym. I właśnie to nie pozwala na jednoznaczne stwierdzenia. Ale wróćmy do Sędka (Sędzisława? Sandosława?) syna Józefa Kapusty Czachoroskiego z Czachorowa. Sędek urodził się ok. 1560 chyba w Czachorowie lub Gajewie (bardziej prawdopodobne). Jego syn Stanisław Sędek ur. ok. 1595, przenosi się do Dorzenic przed 1613 r. Wraz ze zmianą miejsca zmienił się i przydomek. Choć możliwe, że ojciec (Sędek) nie używał przydomku Kapusta. Linia Stanisława Sędka dobrze, aczkolwiek niekompletnie w liniach bocznych, poznana jest aż do jego prapraprawnuka Tomasza Czachorowskiego (1744-1814), który przeniósł się do Kurowa. Z jego jedenaściorga dzieci dalsze losy poznane są tylko dla Anny, żony Jakuba Mysłakowskiego. W linii Stanisława Sędka jest wielu męskich potomków o nie poznanych losach. Dodatkowo z Dobrzenic znamy kilka gałęzi o jeszcze nie udokumentowanych powiązaniach. Przykładowo jedna z linii przeniosła się do Czachorowa, gdzie potomkowie żyją do dziś. Udało się także odszukać osoby wymieniane w Heroldii. Ale i tu są pewne niejasności i niepewności. Stanisław Sędek miał czworo dzieci: Annę (1619), Zofię (1613), Tomasza (1622, osiadł chyba w Głuchowie) oraz Wawrzyńca (ok. 1615-1619). Wawrzyniec z żony Jadwigi z Łukowskich miał synów: Wawrzyńca (1647), Wojciecha (1644) i chyba z żony Elżbiety – Stanisława (1652). Być może wymieniowy wyżej Stanisław to ten sam, który ok. 1728 żeni się z Zofią Kotarską. To już linia udokumentowanych Korabitów. Stanisław miał synów: Walentego (ur. 1728, ten zaś z żony Jadwigi ze Starorypińskich synów Walentego i Macieja), Mikołaja Chryzostoma (1740) i Stanisława (1744-1800) ożenionego z Marianną Smoleńską (lub Smolińską). Synowie tegoż Stanisława: Wawrzyniec Kajetan, Jan i Feliks udowodnili swoje szlachectwo w 1851.

Dwie nie w pełni pewne przesłanki przemawiają za tym, że potomkowie Jana Kapusty Czachorowskiego z Czachorowa pieczętują się herbem Korab. Zostało jeszcze wiele luk do pełnego opracowania drzewa genealogicznego tej linii. Ale liczę, że dalsze przeszukiwania w archiwach pozwolą na uzupełnienie braków i rozwianie wątpliwości. Do tej pory udało się odszukać pojedynczą wzmiankę z wieku XVIII potwierdzającą obecność Korabutów wśród Czachorowskich: „Wojciech Sobański h. Junosza, ur. w 1692, zm. ok. 1744, regent grodzki lubelski (1722 r.) potem wojski urzędowski (1731 r.), zaślubił w Lublinie w 1772 Mariannę Wierzbicką h. Nieczuja, córkę Jana, regenta ziemskiego lubelskiego i Katarzyny Czachorowskiej h. Korab”. K. Pułaski „Kronika Polskich rodów szlacheckich Podola, Wołynia i Ukrainy”, tom II, s. 190.

Obecnie do h. Korab w swojej tradycji rodzinnej odwołuje się linia kujawska Czachorowskich oraz Czacharowscy z olsztyńskiego.

kontakt ]

prof. Stanisław Czachorowski Chruścik h. Rogala czachor@moskit.uwm.edu.pl